KAYIP İZLER ATLASI Hasan Mert Kaya Dağılmakta olan imparatorluğun ruh hali yansır satırlara Coğrafyaya ve Ümraniye Escort beşerlerine olan küskünlük okunur satırlarda ve Kudüs hiçbir vakit bizden değildi der muharrir Pekala sahiden o denli mi Evet lisan birliği çok değerli fakat yalnızca onun olmayışı bizi bu kadar Anadolu Yakası Escort yabancı mı kılar o topraklara
Osmanlı Öncesi
Kudüs Orta Çağ da yaşanan Haçlı işgali öncesi ve sonrası ile 1300 yıl İslam devletleri idaresinde kaldı Hz Ömer devrinde fethedilen kentte Emeviler Pendik Escort Abbasiler Fatımiler Eyyubiler Memlükler Selçuklular ve Osmanlılar hâkim oldu Selçuklu Atabeylerinden Artuk Gazi Kudüs valiliği yaptı İslam hanedanlıkları geride birçok eser bıraktı Bugün dahi Mescid i Aksa da bilhassa İznik Kurtköy Escort çinileri göze çarpar
Yavuz Sultan Selim Kudüs te
Osmanlı sultanlarından Kudüs e birinci giren Yavuz Sultan Selim oldu Kudüs halkı karşılamak için seferber olmuş ve Mescid i Aksa yı binlerce kandille süslemişlerdi Yavuz un Kudüs teki birinci işlerinden biri Ermeni Patriği III Sarkis ile Rum Patriği Attalia ya emân ve garanti vermek oldu Hz Ömer ve Selahaddin Eyyubi nin verdikleri emânlar da devam ettirilerek Müslüman olmayan halkın huzuru sağlandı Sultan Mescid i Aksa yı ziyaret edip Kubbetü s Sahra da ve Muallak Taşı nın altında namaz kıldı Halka çokça ihsan ve ikramlarda bulundu Sonraki gün Mescid i Aksa ya gelip namazı kıldıktan sonra Remle ye Ramallah takiben de el Halil Camii ni de ziyaret etmişti
Surlardaki Bilgelik
Yavuz un akabinde Yasal kentin surlarını onartmış ve el Halil Kapısına La ilahe illallah İbrahim Halilullah Allah tan öteki ilah yoktur ve İbrahim Allah ın dostudur yazılı kitabe koydurmuştu Yasal dileseydi Hz İbrahim as yerine yalnızca Hz Muhammed in sav ismini yazdırabilecek güçteydi Ancak o tüm Kudüs halkının manasında ve iletisinde mutabık kalacağız ortak bir ibare seçerek Osmanlının 400 yıl sürecek varlığının altında yatan hikmetli yönetim metodunun de temellerini atmıştı
Kudüs Vakıfları
Osmanlılar Kudüs e hâkim olduklarında mevcut vakıfları lağvetmeden geliştirerek devam ettirdi Hristiyan ve Musevilerin ibadethanelerine dönük vakıfların da varlıklarına yaşamaları sağlandı Bu büyük bir müsamaha saygılı bir idarenin somut sözüydü Kudüs üzere küçük lakin çok ağır manaların atfedilen pahaların iç içe geçtiği dünyanın en güç kentlerinden birinde asırlarca huzurun temini bu adil yaklaşımın sonucuydu
Kudüs ü Ziyarete Giden Musevilerin Korunması
Osmanlıların dikkat ettiği konulardan birisi de Kudüs e ziyarete gidenlerin güvenliğinin sağlanması ve rastgele bir zorbalığa uğramadan ziyaretlerinin sağlanmasıydı Osmanlı devletinin sultan ile birlikte en yüksek karar ünitesi Divan ı Hümayûn dan Beytülmakdis vakıfları hakkında çıkan kararlar ve 1798 1841 yıllarını kapsayan Şam Ahkâm Defterleri incelendiğinde hem bölgedeki vakıflar hem de başka dinlere mensup olanların nasıl korunduğu kolay kolay görülür
Kilise Penceresindeki Merdiven
Hristiyanlar için en kutsal yerlerden Kıyamet Kilisesi Osmanlılar tarafından Hristiyanlar ortasında paylaştırılmıştı Her mezhep belirlenen alanın bakım ve temizliğinden sorumluydu Vakit içinde paylaşım sıkıntıları çıktı İş kan dökülme noktasına varıyordu Sultan Abdülmecid Kudüs e geleceğim ve paylaşımı ben yapacağım dedi Bir taşın dahi yerinden oynatılması yasaklandı Bir Ermeni papaz ön cephedeki pencerelerden birini ahşap bir merdivene basarak temizlemekle uğraşıyordu Papaz derhal aşağı indirildi fakat merdiveni kaldırmak istediğinde hayır denilerek müdahale edildi Merdiven öylece kaldı
Yafa Kudüs Demiryolu
19 Yüzyıl ve 20 Yüzyıl başlarında Osmanlı nın başşehri İstanbul u doğudaki topraklarına bağlayacak projelerin başında demiryolu gelmekteydi Bunlardan birisi de Yafa Kudüs Demiryolu projesiydi Bu sınır Ortadoğu dan geçen birinci sınır değildi fakat birinci demir yolu çizgisi olmuştu Demiryolu Osmanlı bir Fransız şirketi tarafından tamamlandı ve 1892 yılında hizmete girdi 1948 yılında kapatıldı ve İsrail Demiryolları ufak değişikliklerle birebir rotada yeni bir sınır kurdu
II Abdülhamid in Saat Kuleleri
II Abdülhamid in 25 Taht Yılı gururuna birçok kente saat kuleleri dikilmişti Bu kulelerin altısı Filistin topraklarının içindeki kentlere yapıldı Başta Kudüs olmak üzere Hayfa Akka Safed Nablus ve Yafa ya inşa edilen saat kuleleri Kudüs dışında hala ayakta Kudüs teki ise İngilizler girdikten sonra estetik bulmadıkları için yıkmışlardı
84 Rakımlı Zirve Gazze yi Savunan Osmanlı ordusu
1 Dünya Savaşı yıllarında Gazze de Osmanlı ve İngiliz Ordusu ortasında şiddetli çarpışmalar yaşandı İngilizlere karşı savunmanın merkezi 84 rakımlı doruktu İngiliz kuvvetleri Türk askerlerine kentin kuzey doğu ve güneydoğu taraflarından saldırmış çok kanlı çatışmalar yaşanmıştı Türk kuvvetlerinin komuta merkezi Tellşeria ile irtibat kesilmişti 84 Rakımlı zirve Türk ve İngiliz kuvvetleri ortasında tekraren el değiştirdi sonunda Türk askerinin süngü atağı ile zirveyi alındı İngilizler 1500 meyyit asker bırakarak çekildiler Akabinde ikinci bir atağa hazırlanıp tankların dayanağında taarruza geçtiler Bu tankların 8 tanesi Osmanlı topçusu tarafından imha edildi Hücumda İngilizler kimyasal silah da kullandılar Lakin rüzgârın azizliğine uğradıkları için zehirli gaz tesirli olmadı İngilizlerin başarısız olması ve yenilmeleri sonrasında General Archibald Murray vazifeden alındı yerine Filistin i alacak olan Sir Edmund Allenby atandı
Avustralya Atlı Birlikleri Gazze de
Allenby üçüncü sefer Türklere karşı hücuma geçti İngiliz güçleri 3 taarruzda mevzileri yarmayı Gazze Bir üs Sebi savunma çizgisini kırıp ve Türk askerlerinin geri çekilmesini sağladı Bu atağın sonucunu Avustralya Anzak atlı birliklerinin çok şiddetli saldırıp bilhassa Bir üs Sebi yi zapt etmeleri belirlemişti Osmanlı çekildi ve kent İngilizlerin eline geçti
Allenby Kudüs te
Gazze nin düşmesi Osmanlı için büyük moral bozukluğu demekti İngilizler süratle ilerliyorlardı Evvel Yafa yı zaptettiler Osmanlılar tüm güçlerini Kudüs e topladı ve kenti savunmaya başladılar Kudüs e birinci saldırısı püskürtülen Allenby 8 Aralık 1917 de ikinci sefer akına geçti ve 9 Aralık 1917 günü Kudüs düştü Filistin de 1516 yılında başlayıp 401 sene süren Osmanlı egemenliği de böylelikle sona erdi
